Özel üretim lenslerde ise bu değer - 40’a kadar çıkabilmektedir.
Göz içi lensin değişimi esnasında ameliyat ile göz içine yerleştirilen göz içi (intraoküler) lensler halk arasında ömürlük lens olarak adlandırılmaktadır. Bu lensler kontakt lens değildir.
Örneğin; Air Optix Night and Day AQUA yumuşak kontakt lensler 30 gün ve gece gözden çıkarılmadan kullanılabilmektedir.
Verteks mesafesi olarak adlandırılan bu mesafe kornea ile gözlük camı arasındaki ortalama mesafedir. Örneğin; gözlük numarası -6.00 olan kişinin kontakt lens reçetesi verteks mesafesi sıfır iken yazılmalıdır. Lens reçetesi verteks mesafesi farklılığı dikkate alınmadan yazılırsa kişi net görüş alamaz ve görme problemleri ortaya çıkar.
Küçük numaralarda gözlük ve kontakt lens numaraları aynı iken, numara yükseldikçe miyoplarda gözlüğe oranla daha küçük, hipermetroplarda ise daha büyük numaralı lens gerekmektedir.
Bazı kornea hastalıklarında kullanılanlar hariç uzak, yakın ve astigmat görme bozukluklarında tamamen yumuşak lensler kullanılmakta. Bunlar gözde hissedilmeyen hatta lens kullandığınızı unutturabilecek kadar rahat lenslerdir.
Sağlık alanında bir dünya devi, İsviçreli Novartis ilaç firmasına bağlı bir kuruluş olan Ciba Vision firmasının araştırma - geliştirme ekibi, alışılagelen lenslerin üretildiği materyal olan hidrojel materyali ile silikon maddesini bir araya getirmeyi başararak göz sağlığı konusunda bir çığır açtılar. Bu yeni materyal sayesinde silikon-hidrojel lenslerle üstün konfor ile sağlığı bir araya getirdiler.
Kontakt lensler hareket kabiliyeti sağlar. Gözlüklerin kayması veya düşmesi çoğu zaman can sıkıcı olmaktadır. Her türlü yoğun aktiviteyi lenslerinizle yapabilir, bu esnada her şeyi gerçek büyüklüğünde ve net görmeye devam edebilirsiniz. Spor yapmak gibi koşmayı veya eğilip doğrulmayı gerektiren tüm bedensel aktiviteleri özgürce yapabilirsiniz.
Gözlük kullanmanın insan psikolojisi üzerindeki muhtemel oluumsuz etkileri, özellikle gençler üzerindeki etkilerini de unutmamak gerekir. Özellikle estetik kaygılar sözkonusu ise kontakt lensler iyi bir alternatiftir.
Refraktif cerrah, yani göz bozukluklarının cerrahi yöntemlerle düzeltimi ise tüm cerrahi girişimlerde olduğu gibi riskler taşımaktadır. Refraktif cerrahi, ülkemizde her ne kadar başarı ile uygulanmakta olursa olsun yine de risklerini göz ardı etmek pek mümkün değildir. Zaten gelişmiş ülkelerde kontakt lenslerin tercih edilmesinin bir nedeni de budur. Herkesin göz yapısı farklıdır ve kendine has özellikler taşır, bu nedenle herkesin refraksiyon cerrahisinden yararlanabilmesi de söz konusu değildir.
Alışılageldiğimiz hidrojel lensler, ideal olarak günde 8-10 saat süresince ve akşamları çıkartmak suretiyle kullanılmakta iken, yeni silikon hidrojel kontakt lenslerin 5 kat fazla oksijen iletebilmeleri nedeniyle 30 gün ve gece boyunca gözde kalabilen çeşitleri bulunmaktadır. Hidrojeller oksijeni göze ulaştırmak için su kullanırlar fakat modern silikon hidrojel malzeme gözün daha fazla nefes alabilmesini sağlar.
Bu şekilde hidrojellerle kıyaslandığında daha az su bileşeni gerekir. Dolayısıyla oksijen geçirgenliği artar ve gün sonunda kendinizi daha iyi hissedersiniz. Silikon hidrojel teknolojisi geleneksel hidrojellere kıyasla çok daha yüksek oksijen geçirgenliği sunmakta ve gerçek lens içinde daha az sıvı bileşen olsa bile göz yüzeyini nemli tutabilmektedir.
Kısacası yeni nesil kontakt lensler gözünüzün nefes almasını sağlayan, yumuşak, rahat, çok güvenli ve fazla bakım gerektirmeyen pratik lenslerdir.
Dolayısıyla alışageldiğimiz lenslerden daha az birikinti toplamaktadır ve bu sayede sık temizliğe ihtiyaç duymamaktadır. Bütün bu faktörler birleşince lens gözde, çıkartmadan, uzun bir süre kalabilmektedir. Ancak lensin ne kadar süre ile gözde kalabileceğine ve lensin modeline göz doktoru karar verecektir. Zira her göz birbirinden farklıdır ve her lens her kullananda aynı sonucu vermeyebilir. Kişinin yaşam tarzı, mesleği ve yaşadığı fiziki koşullar kadar, hekimin vereceği kararda diğer etkenler olacaktır.
Oksijen iletkenliği yüksek olan silikon hidrojel lenslerin, kullanan kişilere sağladığı yararların en önemlisi sağlıklı net görüştür. Kontakt lenslerin sağladığı net görüş ve özgürlük bir de kullanım güvenliği ve rahatlığıyla birleştiğinde ideal bir görme çözümü ortaya çıkıyor. Kişiler bu lensleri ile hiç bir rahatsızlık hisstemeden ve hiç bir fiziki engel yaşamadan spor yapabilir, geç saatlere kadar çalışabilir, eğlenebilir. Sağlığına özen gösteren kişilerin yanısıra aktif ve yoğun yaşam süren kişiler için de en uygun çözümdür.
Silikon hidrojel kontakt lenslerin miyopi, hipermetropi, astigmatizma ve ihtiyar göz dediğimiz orta yaşlardan itibaren yakını görme zorluğuna neden olan presbiyopi durumlarında kullanılan türleri vardır.
Bazen lens kullanımını engelleyen veya zorlaştıran durumlar (örneğin keratokonus gibi) vardır. Bunlar için ayrıntılı değerlendirme sonrası özel lens uygulamaları yapılabilir.
Göz yaşı azlığı, gözde enfeksiyon varlığı, geçirilmiş bazı göz ameliyatları lens kullanımını engelleyebilir. Göz doktoru tarafından ayrıntılı muayene sonrası lens kullanımına karar verilmelidir.
Kontakt lens kullanmanın bir çok avantajı vardır. Gözlük çerçevesinin kişiye vereceği kullanım zorluğunun olmaması, yağışlı günlerde görüş sorunu yaşamadan kullanılabilmesi, görme alanının kişinin kendi gözündeki gibi olması, soğuk havalarda sıcak bir ortama girildiğinde buğulanma olmaması, spor yaparken sorun yaşanmaması bunların başlıcalarıdır.
Temizlik gerektirmemesi ve bu nedenle çok güvenli olması sebebiyle gelişmiş ülkelerde en çok tercih edilen kontakt lens türlerinden biridir. Özellikle alerji sorunu olanlar, yoğun makyaj yapanlar, aktif bir yaşam tarzı olanlar, sık seyahat edenler ve gençler tarafından tercih edilmektedir.
1_Temel eğrilik yarıçapı (base curve)
2_Kırıcılık(power)
3_Çap(diametre)
Temel Eğri(Bace Curve): Kontakt lensin eğrilik yarıçapıdır.
Kontakt lensin göze temas eden arka yüzeyi ile korneanın ön yüzeyinin uyumlu ve benzer eğimde olması, lensin rahat kullanılması için zorunludur.
Kırıcılık (Power): Işığın kırılmasını, kırma kusurunu düzeltmek için gereken ölçüdür, uzak kırma kusuru için(eksi), yakın kırma kusuru için(artı)dır. Ölçü birimi diyoptridir.
Çap(Diameter):Kontakt lensin bir ucundan diğer ucuna kadar olan maksimum genişliğidir. Kontakt lens çap parametreleri firmalara göre değişiklik göstermektedir.
Yumuşak lenslerde 13.5mm ile 15.0 mm arasında değişmektedir, sert lenslerde ve gaz geçirgen lenslerde ise 7.0 ile 9.8 arasındadır.
Göz kırpıldıkça göz kapağı kontakt lensin yüzeyinde kayarak, lensin hafifçe hareket etmesine neden olur. Bu hareket gözyaşlarının gerekli kayganlığı sağlamasına izin verir ve birikintilerin yıkanarak atılmasına yardımcı olur.
- Kornea duyusu azalmış olanlarda.
- Kontakt lens kullanımına engel oluşturacak göz yaşı salgısının yetersiz olduğu durumlarda.
- Kontakt lens kullanımıyla daha da kötüleşen ya da kontakt lens kullanımına engel oluşturan sistemik hastalıklar, genel sağlık durumunda bozukluk, şiddetli soğuk algınlığı veya grip olduğunda.
- Kontakt lens kullanımı ile etkileşimi olan ya da kontakt lens kullanımında kontrendike olan ilaç kullanılması durumunda (göz ile ilgili preparatlar dahil olmak üzere). Antihistaminikler, dekonjestan maddeler, diüretikler, kas gevşeticiler, trankilizanlar ve araba tutmasına karşı kullanılan ilaçlar gözün kurumasına, lensin gözde hissedilmesine veya görüş bulanıklığına yol açarlar.
- Lensin gözde olduğu süre içerisinde göze uygulanacak ilaçla tedavi gerektiren göz hastalıkları olduğunda kontakt lensin alerji meydana getirdiği kişilerde.
- Kontakt lens kullanımı ile bağlantılı olarak nüks edebilecek göz ya da göz kapağı hastalığı ya da diğer sorunların bulunduğu hastalarda.
- Aşırı kuru, dumanlı ve tozlu ortamlarda çalışanlarda.
- Deniz gözlüğü olmaksızın havuzda su sporu yapanlarda.
Yalnızca göz doktorunuzun önerdiği sistemi uygulayın. Lens kullananların tırnaklarını temiz tutmaları ve fazla uzatmamaları, yumuşak lensi yırtabileceği için asla dokundurmamaları gerekir. Lenslerinizi asla yüksek ısıya maruz bırakmayın.
Aseton, alkol, benzol gibi kimyasal solüsyonlar lensleri bozabilir. Sert lenslerin maddesi esnek, ama belli bir ölçünün üzerinde bükülemeyecek şekilde yapılmıştır. Lensin temizlenmesi sırasında fazla basınç uygulanması lensi kırabilir. Sürekli basınç lensi deforme eder ve optik açıdan kullanılamaz hale getirir. Yumuşak lensler solüsyonsuz açık havada bırakılırsa kuruyabilir ve bozulur. Bu durumdaki lenslerin kullanılmaması gerekir. Kontakt lens kullananların sigara içmesi, özellikle gece boyunca gözde kalan lens kullananlarda sorunların artmasına yol açabilir.
Lensler gözünüzde bir rahatsızlık yapmasa bile kullanım süresini aşmamaya çalışın. Kullanım tarihi dolan lensleri kullanmayın. Takiplerinizin sağlıklı olarak yürümesi için lensinizin ambalajını saklayın. Lenslerin takılı olmaması gereken bir zamanda mecburen lensleri takmamak için yanınızda gözlük bulundurun. Yüzerken kontakt lenslerinizi çıkarın. Sıcak ve kuru havaların lenslerin normalden daha kısa sürede kurumasına neden olabildiği gözlenmiştir.
Bu durumlarda gözünüzü daha çok kırpmanız, lensin susuz kalmasını önlemede yardımcı olacaktır. Banyo yapmadan önce lenslerinizi çıkararak üzerine sabun veya şampuan bulaşmasını önleyin. Gaz geçirgen sert lenslerin kullanımı sırasında gözlerin belli bir alışma süreci vardır. Bu esnada ışığa karşı hassasiyet artabilir ve gerektiğinde güneş gözlüğü kullanabilirsiniz. Bu lenslere gözlerinizin alışabilmesi için doktorunuzun belirleyeceği kullanma sürelerine riayet etmelisiniz. Kontakt lens kullanırken sağlıklı bir görüşü korumak için düzenli olarak göz kontrolü yaptırmak gerekir.
Kontakt lenste,gözlük çerçevesinin kişiye vereceği kullanım zorluğunun olmaması,yağışlı günlerde görüş sorunu yaşamadan kullanılabilmesi,görme alanının kişinin kendi gözündeki gibi olması(gözlükte net görüş çerçeve alanı ile sınırlıdır), soğuk havalarda sıcak bir ortama girildiğinde buğulanma olmaması, buruna ve kulaklara basınç yaparak,şakaklarda ağrı ve acıya neden olmaması,düşüp kırılma ihtimalinin olmaması spor yaparken özgürce hareket etmenin tadını çıkarmanızı sağlar.
Prosthetic(Proestetik iris kusurlu) lensler yumuşak lenslerdir, açık kahve, orta kahve ve koyu kahve olmak üzere üç farklı renkte üretilmektedir. Diğer göz ile aynı renkte olması için hastanın net bir fotoğrafının yada kendisinin üreticiye ulaşması gerekir.
Kontakt lensler sudaki çeşitli kimyasal maddeleri ve kirliliği absorbe edebileceğinden yüzücü gözlüğü olmadan kullanılmaları önerilmiyor.
En pratik çözüm yüzücü gözlüğüdür, doktorunuz uygun görürse, lensin su ile temasını önleyen yüzücü gözlüğü kullanarak denize girebilirsiniz..
Ayrıntılı bilgi için göz doktorunuza danışın.
Günlük kullan-at lensler bu konuda da oldukça güvenlidirler. Her gün yeni bir çift kullanıldığı için alerjenlerin gözden uzaklaştırlması sağlanmaktadır. Elbette göz doktoru alerjinin boyutu ve nedenlerini dikkate alarak lens kullanıp kullanılamayacağına karar verecektir.
Özellikle Presbiyopide (ihtiyar göz) kullanılan lensler hakkında toplum pek az bilgi sahibidir. Presbiyopi, yani ihtiyar göz, kırklı yaşlardan itibaren gelişen ve yakını görmekte zorluk yaşamamıza neden olan bir sorundur. Çoğu zaman yaşlanma belirtisi kabul edildiğinden yakın gözlüğü kullanmak pek arzu edilmez.
Presbiyopi için sunulan multifokal (çok odaklı) lensler, çift odaklı gözlüklerdeki görüntü atlamaları ve kesintiler olmaksızın yakın ve uzağı aynı anda net görmeyi sağlar. Ciba Vision, Air Optix Multifocal (multifokal) gibi silikon-hidrojel Materyali ile üretilmiş olan multifocal lensler eski nesil lenslere oranla çok daha rahat ve sağlıklıdırlar.
Kontakt lensin önerilen kullanım süresi lensin tipine göre 1 gün, 1 hafta, 2 hafta, 1ay veya daha uzun süre olabilir. Hangi kontakt lensi kullanırsanız kullanın, önerilen kullanım süresi bakım talimatları ve değişim planına kesinlikle uymalısınız.
Lenslerinizin gözünüzün arkasında kaybolması gibi bir şey söz konusu değildir, ancak göz kapaklarınızın altına kayarak yada katlanarak yer değiştirebilir.
Bu durumda ilk olarak yapmanız gereken, lenslerinizin kendiliğinden görebileceğiniz bir yere gelmesini sağlamak için sağa-sola, yukarı-aşağı bakarak gözlerini çevirmektir.
Buna rağmen lensleriniz görebileceğiniz bir yere gelmiyor ise gözünüze birkaç damla göz damlası yada steril lens solüsyonu damlatın yukarı-aşağı ve sağa-sola bakarak lensi hareket ettirmeye devam edin yada gözlerinizi kapatarak parmağınızı göz kapaklarınız üzerinde burnunuza doğru hafifçe hareket ettirin ve lensin görebileceğiniz yere gelmesini sağlayın. Denemelerinizin sonuç vermemesi durumunda göz doktorunuzu arayın.
Lens bakımı da dezenfektasyon, temizleme ve lenslerin saklanması için kullanılan çok amaçlı solüsyonlar sayesinde eskisinden çok daha zahmetsiz ve kolay hale gelmiştir.
Lensler tek bir gün boyunca takılır ve herhangi bir bakım ya da solüsyona gerek kalmadan gün sonunda atılır.
Kontakt lenslerden kaynaklı rahatsızlık, çok farklı şekillerde ve çalışma ortamı,iklim koşulları ve göz yapınıza uygun olmayan ürün seçimi gibi farklı sebeplere bağlı olarak görülebilir.Yaşadığınız rahatsızlığın nedenini öğrenmenin en iyi yolu göz hekiminizle görüşmektir.
Terapötik lensler genellikle plano (refraktif gücü sıfır ) olarak uygulanan lenslerdir. Plano lenslerin önemli bir özelliği lens kalınlığının periferde ve merkezde aynı olmasıdır.
Terapötik lenslerin oksijen geçirgenliği yüksek olmalıdır.